Zadania medycyny sądowej w kontekście postępowania karnego
Opublikowano: 2 kwietnia 2019

O medycynie sądowej nie mówi się zwykle zbyt wiele. A szkoda, bo to jedna z ciekawszych dziedzin mająca wpływ na postępowanie karne.

Kiedy jest potrzebna? Kim jest patolog, a kim lekarz medycyny sądowej i kto jest najważniejszy podczas sekcji? Warto znaleźć odpowiedź na te pytania.

Postępowanie karne a medycyna sądowa

Medycyna sądowa jest niezbędnym elementem postępowania karnego w przypadku sprawy o zabójstwo. Sama dziedzina stoi na pograniczu medycyny i prawa i jest wykorzystywana, by prawnicy mogli skorzystać ze zdobyczy medycyny w każdej sytuacji. Postępowanie karne wymaga bowiem od prowadzących śledztwo wykazania – w myśl zasady domniemania niewinności – przyczyn śmierci i powiązania ich z osobą oskarżonego.

Zadania medycyny sądowej

Na początek warto uściślić różnice między medykiem sądowym, a patologiem. Patolog zajmuje się różnego rodzaju przebiegiem choroby. Analizuje tkanki pobrane od człowieka i za zadanie ma określić przebieg choroby. Natomiast lekarz medycyny sądowej ma za zadanie potwierdzić zgon, ustalić jego czas oraz prawdopodobną przyczynę oraz pomóc organom prowadzącym w ustaleniu tożsamości ofiary oraz zabezpieczeniu dowodów.

Rodzaje sekcji zwłok

W Polsce sekcje zwłok wykonuje się zasadniczo w dwóch przypadkach:

• śmierci z przyczyn chorobowych (np. błąd lekarski czy wypadek w pracy)
• śmierci gwałtownej (zabójstwo, samobójstwo, wypadek).

W związku z tym określa się dwa rodzaje sekcji zwłok. Pierwszą z nich jest sekcja patomorfologiczna, a więc sekcja szpitalna. Odbywa się często w wyniku podejrzenia błędu lekarskiego. Drugim rodzajem sekcji jest sekcja sądowo-lekarska, a więc tzw. oględziny i otwarcie zwłok. Sytuację możemy skonsultować z Markiem Szymałą, specjalizującego się w obsłudze prawnej spółek we Wrocławiu, ale również z wszechstronną wiedzą prawniczą.

Cele sekcji zwłok

Celem sekcji jest ustalenie przyczyny śmierci. W sekcji patomorfologicznej istotne jest ustalenie choroby głównej oraz wskazanie jakie powikłania po chorobie głównej przyczyniły się do śmierci. Z kolei w sekcji sądowo-lekarskiej należy wskazać:

1. rodzaj śmierci (gwałtowna, z przyczyn naturalnych),
2. mechanizm powstania obrażeń,
3. w jakich warunkach powstały,
4. jakim narzędziem.

Wprowadzenie dowodów a otwarcie zwłok

W kontekście prawa sekcja zwłok wykonywana jest dla sporządzenia raportu. Raport ten, wykonywany przez biegłego sądowego – lekarza medycyny sądowej – powinien zawierać wszelkie wskazania, które pomogą ustalić przyczynę śmierci oraz przebieg ostatnich chwil życia denata. Wprowadzenie opinii biegłego zwykle jest dokonywane przez prokuraturę i służy procesowo.