Wielka Brytania – dane z gospodarki gorsze, niż się spodziewano
Opublikowano: 3 stycznia 2023

W trzecim kwartale 2022 roku brytyjska gospodarka skurczyła się bardziej, niż wskazywały na to wcześniejsze dane. Spadek wyniósł 0,3 procenta, a nie 0,2 procenta, jak podawano wcześniej – pisze na swoim portalu brytyjska telewizja BBC. Przyczyną zmiany szacunku opracowanego przez Office for National Statistics (ONS) były gorsze wyniki w sektorze inwestycji. Zmniejszone zostały również dane dotyczące pierwszej połowy 2022 roku. Przewiduje się, że w IV kwartale 2022 roku Wielka Brytania znajdzie się w recesji, ponieważ rosnące ceny negatywnie wpłynęły na wzrost gospodarczy.

O recesji mówi się, gdy przez 2 kolejne kwartały zanotowany zostanie spadek PKB. Zwykle towarzyszy temu zjawisku zmniejszenie zysków przedsiębiorstw, spadek dochodów pracowników i w konsekwencji spadek przychodów państwa, co może zmusić rząd do zmniejszenia wydatków w sektorze publicznym.

Szef działu statystyk ekonomicznych w ONS Darren Morgan cytowany przez BBC przyznał, że w 2022 roku brytyjska gospodarka osiągnęła nieco gorsze wyniki, niż szacowany wcześniej. Wyraźnie niższa była między innymi produkcja przemysłowa. Spadły jednocześnie na skutek inflacji realne dochody gospodarstw domowych. Natomiast wydatki gospodarstw domowych zmniejszyły się po raz pierwszy od czasu obostrzeń wprowadzonych na skutek pandemii COVID wiosną 2021 roku.

Wielka Brytania ciągle notuje niższy PKB, niż przez początkiem pandemii. W III kwartale 2022 roku PKB był niższy o 0,8 procenta niż w IV kwartale 2019 roku. Wcześniej szacowano ten spadek na 0,4 proc. – podaje BBC.

Według publikowanych przez BBC statystyk największy spadek brytyjska gospodarka zanotowała w II kwartale 2020 roku (aż o 21 proc.), później nastąpiło odbicie. Od III kwartału 2021 roku widać natomiast stałe spowolnienie i w końcu spadek PKB o 0,3 procenta w III kwartale 2022 roku. Jako główną przyczynę systematycznego spowolnienia w 2022 roku BBC podaje wzrosty cen energii i żywności, które napędziły inflację do poziomu najwyższego od 40 lat. W wyniku wzrostu cen zmniejszyły się realne wydatki konsumentów i inwestycje firm.

W całym 2022 roku gospodarka Wielkiej Brytanii systematycznie zwalniała

Dane za dwa pierwsze kwartały 2022 roku również trzeba było zweryfikować – przyznało Office for National Statistics. W pierwszym kwartale brytyjska gospodarka urosła o 0,6 procenta rok do raku, a nie o 0,7 proc. w drugim kwartale wzrost wyniósł już tylko 0,1 procenta, a nie 0,2 procenta, jak szacowano wcześniej. Dane pokazują, że gospodarka Wielkiej Brytanii systematycznie zwalniała przez cały 2022 rok, by w ostatnich dwóch kwartałach znaleźć się w recesji.

Nie jest natomiast niczym niezwykłym, że podane początkowa dane na temat wzrostu PKB ulegają korektom. Office for National Statistics podaje swoje szacunki po 40 dniach po zakończeniu kwartału. Jednak szacunki te opierają się tylko na 60 procentach danych z gospodarki i są korygowane wraz z pojawieniem się kolejnych wyliczeń.

Najnowsze szacunki pokazują większą skalę problemów Wielkiej Brytanii w porównaniu do reszty rozwiniętego świata. Kiedy porówna się PKB z czwartego kwartału 2019 roku i trzeciego kwartału 2022 roku, czyli okresu przed pandemią i wojną na Ukrainie do najnowszych danych, okazuje się, że PKB Wielkiej Brytanii jest o 0,8 procent niższy. Inne rozwinięte kraje już nadrobiły straty. W Stanach Zjednoczonych PKB jest o 4,3 procenta wyższy niż przed pandemią, w Kanadzie o 3 proc. wyższy, zaś w strefie euro o 2,2 procenta wyższy. Na niewielkim plusie są też największe gospodarki Unii Europejskiej: Włochy – 1,9 proc., Francja 1,1 proc., Niemcy 0,3 proc.

Analitycy spodziewają się, że w wyniku systematycznego zwalniania gospodarki wzrośnie bezrobocie i spadną ceny domów. Trzeba się też spodziewać podwyżek stóp procentowych przez Bank Anglii. Niedawno główna stopa podniesiona została do 3,5 procenta, co jest najwyższym poziomem od 14 lat – podaje BBC. Zwiększy to koszty kredytów (w tym mieszkaniowych).

Jak zauważa BBC – również Stany Zjednoczone i strefa euro mają w przyszłym roku znaleźć się w recesji, jednak brytyjska recesja ma być głębsza, niż w innych krajach rozwiniętych.

Wojciech Ostrowski

Źródło informacji: BBC