Rzeszowska nauka pracuje na rzecz lotnictwa
Opublikowano: 12 października 2017

Działalność Uczelnianego Laboratorium Badań Materiałów dla Przemysłu Lotniczego Politechniki Rzeszowskiej prowadzona jest w klastrze uczelniano-przemysłowym

 Stanowi centrum współpracy zarówno firm zrzeszonych w Stowarzyszeniu Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Lotniczego „Dolina Lotnicza”, jak również innych firm z regionu Podkarpacia i kraju, z wieloma ośrodkami naukowymi – uczelniami technicznymi i instytutami branżowymi włącznie. Celem tej kooperacji jest opracowanie oraz wdrożenie nowych rozwiązań w obszarze nowych materiałów, także wysoko zaawansowanych technologii materiałowych. Laboratorium jest przygotowane i dysponuje zarówno aparaturą do badań właściwości fizycznych, chemicznych i mechanicznych materiałów, jak również urządzeniami do realizacji procesów technologicznych – także małej produkcji. Wprowadzane są jednocześnie mechanizmy zapewniające wdrożenie wyników prac badawczych do praktyki przemysłowej.

Akredytowane na wysokim szczeblu

Efekty prowadzonych badań materiałów – opracowane technologie w obszarze odlewnictwa precyzyjnego, wytwarzania warstw i powłok ochronnych do pracy w wysokiej temperaturze w środowisku gazów utleniających, obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej w warunkach próżni, ochrony przed korozją oraz obróbki skrawaniem materiałów trudnoobrabialnych – są bezpośrednio wdrażane do przemysłu. Laboratorium posiada bowiem akredytację The National Aerospace and Defense Contractors Accreditation Program (NADCAP) ustaloną przez Performance Review Institute Warrendale (PA, USA) w 2009 roku (jako jedyne laboratorium uczelniane w kraju i jedno z kilku w Europie). Akredytacja NADCAP potwierdza umieszczenie Laboratorium na liście kwalifikowanej dostawców (Qualifield Manufakturer`s List – QML). Uzyskanie akredytacji NADCAP stanowi podstawy uznania efektów prowadzonych prac badawczych przez światowe firmy w obszarze lotnictwa, kosmonautyki, uzbrojenia i przemysłów pokrewnych. Laboratorium posiada również akredytację Polskiego Centrum Akredytacyjnego (PCA).

Odpowiednio dostosowane

Dotychczasowe wyniki współpracy z firmami z zakresu lotnictwa, energetyki, motoryzacji, również szerokiej współpracy z przemysłem maszynowym potwierdzają pełną odpowiedzialność za realizację zadań projektowych i badawczych. Uzyskane rezultaty stanowią efektywne rozwiązania na konkretne potrzeby i wyzwania technologiczne stawiane przez firmy. Wyposażenie Laboratorium w aparaturę badawczą i urządzenia technologiczne umożliwia współpracę z przemysłem w projektach dotyczących tylko fazy badawczej lub uwzględnienie jej wyników do opracowania technologii i jej wdrożenia.

Oferta technologiczna

Laboratorium wykonuje – w ramach wyodrębnionych pracowni, wyposażonych w specjalistyczną aparaturę i urządzenia technologiczne – badania materiałów oraz opracowuje i wdraża do przemysłu technologie materiałowe w zakresie:

• Krystalizacji kierunkowej i monokrystalizacji – przygotowanie modeli woskowych oraz woskowych zestawów modelowych, technologii ceramicznych form odlewniczych, technologii odlewów precyzyjnych krystalizujących kierunkowo lub w procesach konwencjonalnych z nadstopów niklu,
• Warstw ochronnych i powłokowych barier cieplnych – wytwarzanie warstw metodą natryskiwania plazmowego w warunkach obniżonego ciśnienia (MultiCoat®LPPS®) lub atmosferycznego (LPPS), fizycznego osadzania z odparowaniem wiązką elektronów (EB-PVD) oraz chemicznego osadzania z fazy gazowej (CVD),
• Obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej – procesy ulepszania cieplnego (hartowanie gazowe przy dużym ciśnieniu azotu), umacniania wydzieleniowego, wyżarzanie nadstopów niklu w próżni lub atmosferze obojętnej, nawęglanie lub azotowanie stopów żelaza, obróbki,
• Korozji i procesów elektrochemicznych – procesy: utleniania jarzeniowego odlewów ze stopów magnezu, twarde anodowanie stopów aluminium, cykliczne utlenianie stopów metali do temperatury 1100°C w kontrolowanej atmosferze (powietrze, tlen, gaz obojętny) oraz ocena odporności materiałów na korozję i erozję w temperaturze pokojowej lub podwyższonej (maks. 1200°C),
• Obróbki skrawaniem z dużą prędkością (HSM) – obróbka stopów metali, m.in. trudnoskrawalnych stopów tytanu i nadstopów niklu ze wspomaganiem wiązki laserowej lub skoncentrowanego strumienia cieczy chłodząco-smarującej (również w warunkach kriogenicznych),
• Obróbki laserowej – procesy: napawania przez osadzanie proszków metali na podłożu metalicznym (druk 3D lub regeneracja elementów konstrukcji) oraz wykonywanie otworów o małej średnicy w materiałach ceramicznych lub metalicznych – wytwarzanie warstw metalicznych odpornych na korozję, erozję, kawitację, wysoką temperaturę i agresywne środowiska,
• Komputerowej symulacji procesów technologicznych – modelowanie procesów odlewania (m. in. krystalizacji kierunkowej), obróbki cieplno-chemicznej (dyfuzyjne procesy nawęglania lub azotowania), pękania metali lub ceramiki (propagacja i kinetyka uszkodzeń w warunkach zmęczenia i pełzania),

Uczelniane Laboratorium Badań Materiałów dla Przemysłu lotniczego w przedstawionej ofercie dysponuje wiedzą, wyposażeniem w aparaturę i technologiczne urządzenia, a także doświadczeniem w opracowaniu technologii i we wdrażaniu wyników realizowanych badań do praktyki przemysłowej.