Niepełnosprawny, czyli kłopotliwy
Opublikowano: 27 lutego 2018

Szkoły nie zapewniają niepełnosprawnym uczniom odpowiedniej opieki – informuje Najwyższa Izba Kontroli. NIK ma zastrzeżenia do pracy połowy placówek, które skontrolowała. Brak kadry z odpowiednim wykształceniem, bariery architektoniczne, to główne zarzuty.

Kontrola była prowadzona od września 2014 roku do 10 lipca 2017 roku. Objęła 28 szkół i przedszkoli.

Zgodnie z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych, uczniowie powinni mieć możliwość edukacji w szkole położonej najbliżej miejsca zamieszkania. Pod tym względem sytuacja w Polsce rzeczywiście się poprawiła. Ale na tym koniec dobrych wiadomości.

Na specjalnych warunkach

Uczeń niepełnosprawny posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Takie orzeczenie dostają m.in. osoby niewidome, słabowidzące, niesłyszące, słabosłyszące, niepełnosprawne intelektualnie, z niepełnosprawnościami sprzężonymi, niedostosowane społecznie. W sumie dzieci niepełnosprawne stanowią 3 proc. uczniów. Jeśli niepełnosprawność uniemożliwia dziecku chodzenie do szkoły, wówczas uczeń ma prawdo do indywidualnego nauczania w domu. W roku szkolnym 2016/2017 z tej formy nauki korzystało 8 proc. dzieci i młodzieży.

Choć dostęp do szkół się poprawił, to niestety nie oferują one uczniom odpowiedniego wsparcia. Programy edukacyjno – terapeutyczne nie są dostosowane do indywidualnych potrzeb dzieci, przygotowują je osoby bez tytułu pedagoga specjalnego, nikt nie ocenia postępów edukacyjnych dzieci, szkoły ograniczają udział rodziców w planowaniu zajęć ich pociech.

W połowie skontrolowanych szkół brakowało pedagoga specjalnego, choć taki obowiązek placówki mają od pierwszego stycznia 2016 roku. W efekcie wiele zajęć integracyjnych się nie odbywało, bo nie miał kto ich fachowo prowadzić. Z kontroli NIK wynika również, że klasy były zbyt liczne, nie wszędzie zadbano też o zlikwidowanie barier architektonicznych.

Samorządy przeznaczały rocznie około 14 proc. ogólnej subwencji oświatowej na kształcenie specjalne, ale aż 75 proc. szkół nie wykorzystywało tych pieniędzy. NIK zwróciła też uwagę, że organy prowadzące szkoły, nie prowadziły kontroli finansowej i nie rozliczały szkół z powierzonych im środków.

Izba sugeruje Ministerstwu Edukacji Narodowej, aby przeprowadziło akcję informacyjną na temat praw uczniów niepełnosprawnych.