Narzynki wśród narzędzi ślusarskich
Opublikowano: 18 marca 2018

Wyposażenie warsztatu ślusarskiego wymaga zaopatrzenia w kilka nieodzownych narzędzi i akcesoriów, które umożliwią skuteczną realizację zadań i sprawne wykonywanie pracy.

Do elementów, których nie można pominąć wśród narzędzi ślusarskich, bez wątpienia należy zaliczyć narzynki. Czym są, jakie jest ich zastosowanie oraz jakie prace można realizować z ich udziałem?

Narzynki – krótka charakterystyka narzędzi ślusarskich

Narzynka jest narzędziem wieloostrzowym, przeznaczonym do nacinania gwintu zewnętrznego. Może służyć również do kalibracji gwintów, czyli ich korekty. Istnieje szereg rodzajów i modeli narzynek, które wśród narzędzi ślusarskich są jednymi z najpopularniejszych i najczęściej stosowanych.

Wybierając narzynki do konkretnych prac, należy zwracać uwagę na ich najważniejsze parametry – jest to średnica i grubość, jak również wymiary rowków wiórowych i ostrzy nacinających. Narzynki mogą być wykorzystywane zarówno w profesjonalnych maszynach i urządzeniach ślusarskich, jak i w pracach ręcznych. W drugim przypadku niezbędne są oprawki do narzynek, zoptymalizowane do konkretnych parametrów tych narzędzi. Wspomniane oprawki są konieczne, gdyż zabezpieczają narzynkę przed uszkodzeniem podczas pracy, stabilizują ją i umożliwiają równomierne rozłożenie siły.

Narzynki produkowane są ze stali szybkotnącej HSS lub HSS-E, która zawiera dodatek kobaltu 5%. Ich efektywność determinowana jest wysoką jakością wykorzystanych podczas produkcji surowców. Warto wspomnieć, że w Polsce jedyną firmą, produkującą te narzędzia ślusarskie jest Fanar.

Podstawowe rodzaje narzynek

Narzynki klasyfikowane są między innymi ze względu na budowę – wymienia się zatem narzynki okrągłe i automatowo-dzwonowe. Pierwsze uznawane są za uniwersalne narzędzia ślusarskie, dlatego są najbardziej znane i powszechnie stosowane. Drugi rodzaj narzynek dedykowany jest tokarkom i wykorzystywany jest do głębszego gwintowania elementów.

Ze względu na zastosowanie, wymienia się narzynki: metryczne, calowe i drobnozwojne. Metryczne mają za zadanie wykonanie gwintów w jednym przejściu, a dokładniej – nacinają gwint po zewnętrznej części wałka. Warto zaznaczyć, że te narzędzia ślusarskie są wyjątkowo precyzyjne i często pełnią funkcję akcesoriów kalibrujących czy korekcyjnych.

Narzynki drobnozwojne są narzędziami skrawającymi, nacinającymi drobny gwint metryczny w pierwszym przejściu. Z kolei narzynki calowe, czyli rurowo-walcowe posiadają uniwersalny gwint, którego szczelność pozwala na użytkowanie w połączeniach rurowych oraz w miejscach o potencjalnym kontakcie z cieczą.

Oznaczenie narzynek – normy i symbole

Każde narzędzie ślusarskie posiada specyficzne oznaczenia, informujące o najważniejszych i kluczowych dla podejmowanych prac parametrach. Narzynki produkowane są w wyznaczonych normach, widniejących jako DIN-EN + symbol numeryczny, a oznaczenia określają:

wymiar gwintu,
tolerancję gwintu,
materiał ostrza,
wariant wykonania.

Warto pamiętać, aby podczas pracy narzynek, stosować się do zaleceń technologicznych, odnoszących się do prędkości skrawania oraz wykorzystania ewentualnych smarów podczas gwintowania. Czynnikiem, który determinuje wspomniane aspekty jest rodzaj obrabianego materiału, stopień jego plastyczności oraz podatność na obróbkę.