logo
logo
logo
logo
wolność człowieka

Człowiek zniewolony – jak wojna potrafiła łamać psychikę ludzką?
Opublikowano: 4 grudnia 2017

II wojna światowa całkowicie przewartościowała życie ludzi biorących w niej udział – nie tylko żołnierzy, ale i zwykłych ludzi, którzy stali się często wbrew swojej woli zupełnie inni, w wyniku obserwacji tego, co działo się wokół nich.

Pomimo że zachowywali swoją wolność, to jednak czuli się zniewoleni.

Co oznacza wolność człowieka?

Nie można w sposób jednoznaczny zdefiniować pojęcia wolności, choć powszechnie przyjmuje się, że jest to stan, w którym człowiek sam stanowi o sobie i może podejmować decyzje nieograniczone przez innych. Wolność może dotyczyć stanu fizycznego, jak i umysłowego. Nie zawsze człowiek wolny, czyli niebędący więźniem w zakładzie karnym czy w obozie pracy, będzie rzeczywiście wolnym. W dzisiejszym świecie wiele osób w większym lub mniejszym stopniu nie posiada wolności, a ich wybory lub przekonania są zależne od innych, wyżej postawionych. Można mówić wówczas o ludziach zniewolonych.

Wolność i zniewolenie

Tematyka wolności i zniewolenia podejmowana była w ciągu wielu lat przez setki pisarzy. Zalicza się do nich Władysława Gombrowicza, który w „Ferdydurke” przedstawił po mistrzowsku obraz człowieka zniewolonego w sensie społecznym. Człowiek na co dzień musi przybierać wiele masek, aby wpasować się w istniejące ramy społeczne, żeby odpowiadać konwenansom i z góry narzuconym modelom zachowania. Owe formy ograniczają wolność człowieka, burzą jego autentyczność i naturalność.

Zniewolenie fizyczne opisuje w swoich zapiskach z życia w sowieckim obozie Gustaw Herling-Grudziński w książce „Inny świat”. Ograniczeniem dla wolności człowieka byli strażnicy NKWD. Autor przedstawia obraz całkowitego zniewolenia człowieka, pozbawienia go godności i chęci do życia.

Kwintesencję koszmaru, jaki przeżywają więźniowie obozu, dobrze przedstawia streszczenie tego utworu: http://inny-swiat.klp.pl/a-8258.html. Z czasem cierpienie, głód i śmierć stają się dla więźniów integralnym elementem życia i czymś zgoła normalnym. Dopasowują się oni do odwróconego dekalogu, aby samemu przeżyć. Dlatego zniewolenie w „Innym świecie” ma nie tylko wymiar fizyczny, ale i psychiczny.

Nawet po wyzwoleniu z łagru niewielu uda się wrócić na normalną ścieżkę życiową, odzyskać swój kodeks moralny i postępować zgodnie z powszechnie przyjętymi normami społecznymi. Byli więźniowie nie potrafili wyrwać się z niewoli psychicznej i moralnej, choć oczywiście nie wszyscy. Istniały jednostki zdolne do obrony najważniejszych wartości nawet w obliczu śmierci, jak na przykład główny bohater.

 

Tagi: , , , , , ,

Udostępnij ten post:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.


Powiązane treści

Uchodźcy z Libanu

Uchodźcy z Libanu uciekają do Syrii...

Przez ostatnie lata słyszeliśmy, że Syryjczycy szukają w Libanie schro...
Krzysztof Jackowski

Jasnowidz Krzysztof Jackowski – czy wierzyć w...

Od kilku miesięcy znany polski jasnowidz Krzysztof Jackowski zapowiada...
Ukraina

Zdaniem niemieckiej prasy Ukraina stawia już...

Jak pisze na swoim portalu niemiecka telewizja Deutsche Welle,...
ukraina

Ofensywa Ukrainy – aktualne informacje z wojn...

Napięcie i konflikt zbrojny w Ukrainie wywołują głębokie zaniepokojeni...