Duże i małe progi do pokonania
Opublikowano: 14 kwietnia 2018

Zgodnie z zapewnieniem premiera Mateusza Morawieckiego inwestycje będą w tym roku przyspieszać. A kiedy skończy się radosna twórczość biurokratów?

Bolączką współczesnej polskiej gospodarki jest niski wzrost inwestycji, głównie firm prywatnych. Mają one na lokatach bankowych 250 mld zł, czyli trzy czwarte rocznego budżetu państwa, a do inwestowania tych pieniędzy się nie spieszą. Dlatego przedsiębiorcy popierają ustawę mającą zachęcić polskich inwestorów do finansowania prac badawczo-rozwojowych.

Inwestycjom sprzyja też usuwanie z rynku nieuczciwej konkurencji w postaci oszustów unikających płacenia podatku VAT. No i szalejąca biurokracja. Rozporządzeniem wprowadza się do kantorów konieczność podwójnego ewidencjonowania usług wymiany walut, co nie podoba się pracodawcom. Do pokonania są więc duże i małe progi, które stają na drodze rozwojowi gospodarki.

 Business Centre Club

BCC zaaprobował sporządzone przez rząd RP stanowisko w związku z wnioskiem Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia Rady (UE) w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej. Celem proponowanych zmian jest głównie wprowadzenie narzędzi, dzięki którym poprawi się współpraca administracji podatkowych z administracjami celnymi i organami ścigania, aby zwiększyć efektywność zwalczania oszustw w zakresie podatku VAT.

Polski rząd pozytywnie ocenił wprowadzenie nowego środka współpracy, jakim mają być tzw. wspólne kontrole (joint audits), oraz programu do analizy sieci transakcji TNA, który ma umożliwić szybsze i pełniejsze wykorzystanie informacji uzyskiwanych w ramach Eurofisc, czyli zdecentralizowanej sieci współpracy w dziedzinie podatku VAT.

W zakresie proponowanych zmian przewiduje się jednocześnie ściślejszą współpracę organów administracji podatkowej z organami ścigania na szczeblu Unii Europejskiej, przede wszystkim poprzez przyznanie Europolowi oraz Europejskiemu Urzędowi ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) zautomatyzowanego dostępu do danych sieci Eurofisc. W związku z tym państwa członkowskie będą mogły przekazywać wszelkie informacje na temat przestępstw przeciwko wspólnemu systemowi VAT.

Zdaniem BCC wprowadzenie tych instrumentów wpłynie pozytywnie na zwiększenie efektywności zwalczania oszustw przy płaceniu podatku VAT, zwłaszcza popełnianych przez zorganizowane grupy przestępcze. Należy jednak podkreślić, że działania organów powinny być nakierowane w szczególności na takie podmioty gospodarcze, które świadomie uczestniczą w przestępczych procederach.

Ściślejsza współpraca administracji podatkowych z organami, których główną kompetencją jest zwalczanie przestępczości, może powodować niechęć uczciwych przedsiębiorców do rozwijania działalności gospodarczej poprzez dokonywanie transakcji z podmiotami mającymi siedzibę w krajach członkowskich. Może to skutkować zahamowaniem rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych pomiędzy tymi podmiotami. Niemniej zdaniem BCC może mieć to także pozytywny wpływ na zachowywanie przez podatników należytej staranności w zakresie doboru kontrahenta w konkretnych transakcjach.

Krajowa Izba Gospodarcza

KIG pozytywnie ocenia inicjatywę ministra nauki i szkolnictwa wyższego jako wiodącego ministerstwa wprowadzającego ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej, których skutkiem ma być usuwanie ciągle istniejących barier rozwoju innowacyjnej gospodarki w Polsce oraz wprowadzenie zachęt dla polskich przedsiębiorców do zwiększania nakładów na prace badawczo-rozwojowe i ich wspieranie finansowe instrumentami kapitałowymi przez fundusze venture capital.

Innowacyjność przedsiębiorstw jest kluczem do silnej i konkurencyjnej gospodarki i wszelkie zmiany zmierzające do poprawy otoczenia prawnego w tych obszarach znajdują pełne wsparcie Krajowej Izby Gospodarczej. Innowacje są wypracowywane głównie w procesie prowadzonych prac badawczo-rozwojowych (nowe technologie, wynalazki, produkty), ale są to również nowatorskie i unikatowe modele biznesowe, które stanowią bazę do budowy silnych konkurencyjnych przedsiębiorstw, i dlatego poprawa warunków dla prowadzenia prac badawczo-rozwojowych jest niewątpliwie cenną inicjatywą Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

W opinii KIG wprowadzenie w życie proponowanej ustawy zwiększy poziom wydatków na prace badawczo-rozwojowe oraz zwiększy szansę, jaką daje nam program POIR na zbudowanie przyszłościowego ekosystemu prawnego i podatkowego wspierającego rozwój innowacji w Polsce. Jednocześnie KIG zwraca uwagę, że w projekcie ustawy wciąż nie rozwiązano istotnych barier, głównie podatkowych, ograniczających możliwości finansowania rozwoju innowacyjnych przedsiębiorców instrumentami kapitałowymi.

Konfederacja Lewiatan

W ocenie Konfederacji Lewiatan brakuje uzasadnienia dla objęcia obowiązkiem ewidencjonowania usług wymiany walut, z wyłączeniem usług świadczonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. Usługi te, które jako usługi finansowe korzystały dotychczas ze zwolnienia z ewidencji za pomocą kasy rejestrującej (poz. 25 załącznika do rozporządzenia), są też usługami zwolnionymi z VAT. Działalność kantorowa jest działalnością regulowaną, jej prowadzenie (również ewidencji) jest szczegółowo uregulowane w przepisach Prawo dewizowe i dlatego zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania jej przy zastosowaniu kasy rejestracyjnej było oczywiste. Zgodnie z art. 14 prawa dewizowego kantor ewidencjonuje każdą przeprowadzoną transakcję na bieżąco. Nie ma zatem uzasadnienia, aby nałożyć dodatkowe obowiązki ewidencyjne.

Przedsiębiorcy będą musieli dwukrotnie dokonywać ewidencji transakcji – raz w ewidencji na podstawie art. 14 prawa dewizowego, a drugi raz na podstawie przepisów rozporządzenia. Ponadto pojawi się problem, jaką kwotę winni uwidaczniać na paragonach. Środki finansowe nie są towarem. Zgodnie z obowiązującymi interpretacjami podstawą opodatkowania przy usługach wymiany walut jest ogólny dodatni wynik transakcji w danym okresie rozliczeniowym z tytułu transakcji zakupu i sprzedaży walut. Konfederacja postuluje odstąpienie od proponowanej zmiany i doprecyzowanie wyłączenia z obowiązku ewidencjonowania wymienione w pkt. 38 i 39 załącznika poprzez przesądzenie, że zapłata za pośrednictwem banku obejmuje wszelkie formy zapłaty za pośrednictwem integratorów płatności (np. PayPal, PayU).

Inne

Zasadne wydaje się także wprowadzenie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania dla usług elektronicznych, niezależnie od tego, czy podmiot świadczy jednocześnie usługi telekomunikacyjne. Brak osobnego wyłączenia dla usług elektronicznych rodzi wiele pytań, choćby w odniesieniu do obowiązku ewidencji świadczenia takich usług przez podmioty rozliczające się z podatku w ramach MOSS (potencjalnie do tych podmiotów da się zastosować zwolnienie z pkt. 39, lecz zastosowanie tego zwolnienia w przypadku innych form płatności niż tradycyjny przelew bankowy nadal budzi pewne wątpliwości i obawy podatników).

Lewiatan postuluje także wprowadzenie do rozporządzenia zwolnienia podmiotowego dla podmiotów zagranicznych nieposiadających w Polsce punktów sprzedaży, pozwalających na zainstalowanie kasy. Nawet gdyby uznać, że podmioty zagraniczne są zobowiązane do instalacji kasy, to do ich działalności w wielu przypadkach da się zastosować zwolnienia z pkt. 38 i 39. Istnieją jednak takie podmioty, które prowadzą sprzedaż towarów i usług wymienionych w par. 4 rozporządzenia, w odniesieniu do których wyłączono działanie pkt. 38 i 39. Takie podmioty są formalnie zobowiązane do prowadzenia fiskalizacji, a brak tego obowiązku wywodzi się m.in. z rozporządzenia o warunkach technicznych, udowadniając (zazwyczaj w drodze interpretacji), że taki podmiot nie ma możliwości zainstalowania kasy w Polsce.

Warto podkreślić, że podmioty takie powinny być zwolnione z obowiązku ewidencji, jeśli nie posiadają w Polsce fizycznych punktów sprzedaży detalicznej, a nie stałego miejsca prowadzenia działalności. W świetle ostatnich wyroków TSUE centra logistyczne, z których często korzystają podmioty zagraniczne, mogą potencjalnie być uznane za stałe miejsce prowadzenia działalności, ale jednocześnie trudno sobie wyobrazić, żeby w takich centrach odbywała się fiskalizacja.

CZR

Tagi: BCC, Business Centre Club, Krajowa Izba Gospodarcza, Mateusz Morawiecki, premier Morawiecki, VAT