BGK – aktywny partner samorządów
Opublikowano: 22 października 2015

Dzisiaj samorządy odgrywają coraz większą rolę w modernizacji infrastruktury i pobudzaniu gospodarki, ponieważ rozwój miast, gmin i regionów stanowi o rozwoju całego kraju – mówi Dariusz Kacprzyk, prezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego

Jakie instrumenty wsparcia dla samorządów w nowej perspektywie unijnej przygotował Bank Gospodarstwa Krajowego? Od czego będzie zależała wysokość wsparcia?

– Bank Gospodarstwa Krajowego, jako państwowy bank rozwoju, będzie kontynuował w nowej perspektywie swoją misję, jaką jest wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego kraju.

Ze środków unijnych będą dostępne produkty finansowe dla przedsiębiorstw i jednostek samorządu terytorialnego, część z nich jako kontynuacja dotychczasowych programów, takich jak np. udzielanie pożyczek samorządom w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020. Pożyczki te udzielane będą na finansowanie kosztów kwalifikowalnych zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz lokalne grupy działania.

Samorządy i lokalne grupy działania, które zdecydują się na pożyczkę z budżetu państwa w BGK, mogą liczyć na: preferencyjne oprocentowanie, które zgodnie z projektem rozporządzenia będzie równe 0,25 stawki referencyjnej obliczanej jako średnia arytmetyczna wskaźnika WIBOR 3M za okres ostatnich trzech dni kwartału poprzedzającego kwartał, w którym uruchamiana jest transza pożyczki; niską prowizję stanowiącą 0,1 proc. kwoty udzielonej pożyczki; prostą i szybką procedurę obsługi – zawarcie umowy pożyczki następuje w terminie miesiąca od daty złożenia kompletnego wniosku; brak konieczności przeprowadzenia przetargu. Wnioski o udzielenie pożyczki przyjmowane będą we wszystkich oddziałach BGK na terenie kraju.

Bank Gospodarstwa Krajowego w nowej perspektywie chce pozostać partnerem samorządów województw w kontynuowaniu sprawdzonej i z sukcesem realizowanej inicjatywy JESSICA, która przyczyniła się do rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich. Należy jednak pamiętać, że marszałkowie indywidualnie podejmują decyzje o przeznaczeniu przyznanej im puli pieniędzy w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych na podstawie analizy zapotrzebowania. Mamy sygnały, że będziemy mieli sporo pracy.

Jak oceniają państwo polskie samorządy pod względem samodzielności i przedsiębiorczości w pozyskiwaniu dotacji unijnych? Czy teraz, po doświadczeniach zdobytych w poprzedniej perspektywie, będzie łatwiej?

– Ćwierć wieku temu swój początek miała polska samorządność. Ówczesnym wyzwaniem było wzięcie przez obywateli odpowiedzialności za sprawy swojej gminy i swojego miasta. Dzisiaj samorządy odgrywają coraz większą rolę w modernizacji infrastruktury i pobudzaniu gospodarki, ponieważ rozwój miast, gmin i regionów stanowi o rozwoju całego kraju. Widać to na poziomie dystrybucji środków unijnych – w obecnej perspektywie do JST trafi około 40 proc. funduszy polityki spójności, czyli ponad 30 mld euro.

Myśląc o przyszłości, należy zwrócić uwagę na kolejne wyzwania związane z ogromem inwestycji podejmowanych przez samorządy. Szacuje się, że do 2022 roku powinny dysponować kwotą 60 mld zł jako wkład własny do projektów realizowanych w ramach nowej perspektywy unijnej. BGK zachęca JST do takiego inwestowania i planowania rozwoju, który pozwoli utrzymać tempo po wygaśnięciu programów unijnych.

W czerwcu wspólnie z PIR uruchomiliśmy Fundusz Infrastruktury Samorządowej, który jest zupełnie nowym, nieznanym wcześniej w Polsce przedsięwzięciem. Jego celem jest m.in. pomoc samorządom w finansowaniu budowy infrastruktury z nowej unijnej perspektywy finansowej i oznacza otwarcie nowych perspektyw zarządzania majątkiem samorządowym, z udziałem inwestorów kapitałowych.

Fundusz Infrastruktury Samorządowej będzie inwestować w spółki, które mają w planach projekty związane z sieciami wodno-kanalizacyjnymi, ciepłowniczymi, transportem miejskim, zagospodarowaniem odpadów, ale także infrastrukturą społeczną. Samorządy, które będą chciały skorzystać z tej nowoczesnej formy finansowania, muszą być do tego odpowiednio przygotowane. Początkowo FIS będzie dysponował kapitałem w wysokości 600 mln zł, angażując się jako inwestor długoterminowy i przewidywalny, którego celem nie będzie agresywne budowanie wartości spółek, lecz utrzymanie tempa wzrostu gospodarczego w kraju.

Jakie przedsięwzięcia mogą liczyć na wsparcie w pierwszej kolejności?

– Bank Gospodarstwa Krajowego od wielu lat jest aktywnym partnerem samorządów – już dzisiaj co piąta złotówka finansująca samorządy pochodzi z BGK. BGK finansuje bezpośrednio samorządy, spółki komunalne, a także projekty realizowane w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Ważne jest, aby finansowane przedsięwzięcie miało zapewnione źródło spłaty.

Oferujemy pełne spektrum instrumentów finansowych, poczynając od kredytów po obligacje, w tym obligacje przychodowe. Od 2013 oku JST aktywnie korzystają z finansowania dłużnego dostępnego np. w ramach rządowego programu „Inwestycje polskie”, którego celem jest utrzymanie tempa wzrostu gospodarczego w kraju. W ciągu zaledwie dwóch lat do samorządów trafił miliard złotych na projekty służące gospodarce i lokalnym społecznościom.

Przewagą BGK jest gotowość do angażowania swojego kapitału na długi okres, jeśli wymaga tego specyfika projektu. Nie boimy się długiego horyzontu inwestycji i ośmielamy innych do uczestnictwa w finansowaniu ważnych ekonomicznie i społecznie projektów.

Rozmawiała Dorota Babkiewicz

Działania objęte finansowaniem ze środków dostępnych w ramach pożyczek BGK:

– Transfer wiedzy i działalność informacyjna – szkolenia ukierunkowane na rozwój wiedzy i umiejętności zawodowych rolników, właścicieli lasów; demonstracje służące upowszechnianiu innowacji i dobrych praktyk w zakresie produkcji rolnej, leśnej lub przetwórstwa rolno-spożywczego;

– Usługi doradcze – usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem i usługi z zakresu zastępstw, porady dla rolnika i właściciela lasu oraz wsparcie na szkolenia doradców;

– Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich – inwestycje związane z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycje w energię odnawialną i w oszczędzanie energii; wsparcie na badania i inwestycje związane z utrzymaniem, odbudową i poprawą dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, krajobrazu wiejskiego i miejsc o wysokiej wartości przyrodniczej, w tym dotyczące powiązanych aspektów społeczno-gospodarczych oraz środków w zakresie świadomości środowiskowej; wsparcie na inwestycje w tworzenie, ulepszanie i rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji i kultury, i powiązanej infrastruktury;

– Współpraca – wsparciem objęte zostaną grupy EPI – grupy operacyjne na rzecz innowacji – utworzone w celu opracowania i wdrożenia konkretnej operacji;

– Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER – rozwój lokalny kierowany przez społeczność – RLKS, w zakresie poddziałania: Wsparcie na realizację operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność.