Kompetencje menedżerskie w 2020 r
Opublikowano: 4 lipca 2020

Niektórzy ludzie są liderami z natury i znakomicie pełnią rolę menedżerów, prowadzą zespoły i realizują powierzone im zadania. Jednak większość potrzebuje pomocy w rozwijaniu ważnych kompetencji menedżerskich.

Od kompetencji menedżerskich wiele zależy – często nie tylko sukces jednego małego zespołu, ale całej organizacji. Z reguły organizacje mają określone wymagania dotyczące kompetencji swojego zespołu kierowniczego. Umożliwia to zarządzanie organizacją przy użyciu spójnego modelu kompetencji.

Wiele czasu spędzam na spotkaniach, szkoleniach i rozmowach z menadżerami – wprowadzając szczęśliwą kulturę pracy. Zauważam, że jest sporo managerów, którzy rozumieją jak ważne jest wykorzystywanie inteligencji emocjonalnej na równi z inteligencją logiczną/ matematyczną w zarządzaniu zespołami. Warto uwrażliwić się na emocje odczuwane przez siebie i innych w pracy, a następnie zastosować wiedzę płynącą z obserwacji emocji i zachowań ludzi. Wiedza ta szczególnie przydaje się, kiedy mówimy o umiejętnościach:

zarządzania zmianą (!!!) – w pierwszej chwili zamieściłam tę umiejętność na końcu – ale po chwili zdecydowałam, że zaprezentuję ją na pierwszym miejscu i podkreślę wykrzyknikami – komentarz poniżej.
zarządzania projektami /zadaniami
1. umiejętność zdefiniowania zadań i rozdzielenia pracy
2. nadzór nad jakością wykonanego zadania
3. w przypadku pracy w zespole sieciowym – umiejętność złożenia wszystkiego w jedną całość
4. SMART, AGILE

zarządzania zespołem
1. umiejętność zlecania pracy
2. umiejętność delegowania
3. umiejętność odbierania pracy
4. umiejętność rozliczenia pracownika
5. umiejętność przekazania informacji zwrotnej

zarządzania czasem
1. dobra organizacja czasu pracy
2. efektywne prowadzenie spotkań

Niezwykle ważną kompetencją stała się w ostatnich miesiącach umiejętność zarządzania zmianą. Myślę, że przekonaliśmy się o tym wszyscy. I tu pojawia się kilka ciekawych obserwacji – wiele pozytywnych, ale i wiele zaskakujących.

Do pozytywnych zaliczyłabym fakt, iż w związku z koniecznością zamknięcia się w domach na wiele tygodni, nagle okazało się, że procesy, które trwały od miesięcy, nagle z konieczności skróciły się do tygodnia czy dwóch i… okazało się, że daliśmy radę. Tu mam na myśli np. przeniesienie pracy 90%, a czasami 100% pracowników z pracy biurowej do pracy zdalnej (home office). Nie jest kłopotem przeniesienie pracy kilkuosobowego zespołu, ale znam przypadek urzędu z ponad tysiącem pracowników, który w ciągu 2 tygodni przeniósł aż 900 osób do pracy online. I to osób, które nigdy wcześniej nie pracowały zdalnie! Tylko bić brawo! Całkiem nagle okazało się również, że pomysły związane ze sprzedażą i promocją online, które od dłuższego czasu były odsuwane ze względu na ‘bieżączkę’ – w ciągu kilku dni musiały być przeprowadzone i zostały przeprowadzone z sukcesem… i tu znów brawo!

JAK WYKORZYSTAĆ SZANSE, KTÓRE PRZYNIÓSŁ COVID?

Mniej pozytywne sytuacje także miały i nadal mają miejsce – i tu trudno powiedzieć, że menadżerowie sobie poradzili. Niektóre biznesy ucierpiały, gdyż menadżerowie nie byli w stanie w tak szybkim czasie przestawić się na nową rzeczywistość, przeformułować swoje produkty, zakres usług oraz sposób ich dostarczenia. W wielu przypadkach mówimy tu osobach, które najchętniej zaczekałyby, aż wrócą lata 90 ubiegłego stulecia. Mówimy tu także o osobach, które przyjmując tak dużą dawkę złych wiadomości (radio i TV) oraz w obawie o życie i bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich zablokowali się na swoim negatywnym myśleniu i raczej w pierwszej kolejności potrzebują pomocy psychologa, aby w drugiej kolejności ruszyć dalej z pracą i myśleniem o biznesie. Gdy zapytamy takiego menedżera o jego ocenę sytuacji i przyszłość biznesową – będzie on widział wszystko w czarnych kolorach, będzie wróżył dalsze spadki sprzedaży i nie będzie w stanie znaleźć rozwiązania, wyjścia z sytuacji. I choć być może brzmi to niewiarygodnie – takie przypadki są i jest ich wiele. W końcu każdy z nas jest człowiekiem i każdy z nas inaczej reaguje na stres, niebezpieczeństwo i ciągłą zmianę. Takiego menedżera warto na chwilę odciążyć od obowiązków, od konieczności podejmowania decyzji, zaoferować mu pomoc w znalezieniu rozwiązania nakreśleniu kierunku działania.

NAJWAŻNIEJSZE KOMPETENCJE MENEDŻERSKIE W 2020 ROKU

Czasy ciągłej zmiany, w których przyszło nam żyć, wymagają szczególnej uwagi, którą trzeba poświęcić na pracę z ludźmi – pracownikami, ale też z klientami. Jako ekspert Międzynarodowego Instytutu Szczęścia w pracy mam kilku faworytów – kompetencji, które stają się w dzisiejszych czasach najważniejsze. A oto moje propozycje:

Gotowość do ciągłego uczenia się (!)

Umiejętność zadawania pytań i szybkiego znajdowania na nie odpowiedzi. Ze źródeł on-line, z książek, pytając innych ludzi. Żyjemy w czasie ery informatycznej – wiedza jest ogólnie dostępna, ale trzeba umieć efektywnie się do niej dostać. Nauka oznacza też rozwój osobisty – warto być na niego otwartym i gotowym. Szczególnie, kiedy wiedzę czerpie się od innych osób. Gotowość do ciągłego uczenia się oznacza też umiejętność wzmacniania swoich kompetencji i poczucia swojej realnej wartości.

Kreatywność i innowacyjność (!)

Te umiejętności jeszcze kilka lat temu były zarezerwowane dla osób pracujących twórczo – artystów, projektantów, agencji kreatywnych… Teraz, żeby odnieść sukces jako menedżer, trzeba ciągle wymyślać nowe sposoby radzenia sobie ze zmieniającą się jak w kalejdoskopie rzeczywistością, nowe narzędzia, nowe podejścia.

Umiejętność radzenia sobie ze stresem (!)

Ta umiejętność też jest relatywnie nowa. Oczywiście kilka lat temu, też staraliśmy się zarządzać stresem, ale stres nigdy nie był tak duży jak teraz. Dzisiejszy menedżer zarządza dziś nie tylko swoim ewentualnym poczuciem lęku, niepewności i bezradności, ale też swoich pracowników i klientów. Wszelkie umiejętności i techniki zmniejszające nadmierny poziom stresu i lęków, pozwalające na trzeźwe myślenie tu i teraz, są na wagę złota.

Poczucie sprawczości (!) i wpływu

Menedżer powinien umieć oddzielić zjawiska, na które ma wpływ, od tych na które nie ma wpływu i skupić się na zarządzaniu tymi zasobami, na które ma wpływ. Zyskuje wtedy poczucie sprawczości, które pozwala na zorganizowanie realnych, pożytecznych działań.

Umiejętność zaopiekowania się współpracownikami

W trudnych czasach, oczy pracowników kierują się na menedżera/ lidera. Ludzie oczekują, że dostaną dobry przykład jak można sobie radzić w sytuacji i że pomoże on przejść przez trudniejsze czasy. Dobry menedżer/ lider wzmacnia kompetencje zespołu, wspiera talenty, udziela pozytywnego i konstruktywnego feedbacku. Rozumie i szanuje wartości, którymi kierują się ludzie w jego otoczeniu. Dopasowuje zadania, które rozdziela współpracownikom do ich zasobów i wartości.

Umiejętność podejmowania decyzji

Niektóre osoby uważają, że podejmowanie decyzji polega na wyborze między rozwiązaniem przynoszącym tylko korzyści, a rozwiązaniem przynoszącym straty. Czy to jest problem decyzyjny? Czy ktoś świadomie wybrałby rozwiązanie przynoszące straty? Problem decyzyjny jest wtedy, kiedy mamy wybór między dwoma lub więcej rozwiązaniami, z których każda przynosi trochę korzyści, ale też jakieś koszty. Wtedy stajemy przed problemem decyzyjnym. Co wybrać? Jeżeli zrozumiemy w jakich obszarach występują korzyści i koszty oraz przyłożymy do nich odpowiednie wagi (oparte na wartościach – na odpowiedzi na pytanie co jest ważne dla firmy i dla ludzi w niej pracujących), wtedy możemy zważyć, która decyzja będzie najkorzystniejsza. Umiejętność podejmowania decyzji jest ściśle powiązana z umiejętnością budowania autorytetu, szacunku, motywowania siebie i zespołu, brania odpowiedzialności za podejmowane decyzje i ich skutki.

Pierwsze 4 umiejętności zaznaczyłam wykrzyknikiem – mając na uwadze czasy w jakich dziś żyjemy – moim zdaniem powinny one otwierać tak opracowane zestawienie.

Zdecydowanym numerem jeden jest dla mnie właśnie gotowość do ciągłego uczenia się. Z jednej strony stare chińskie przysłowie mówi „… gdy uczeń jest gotowy, mistrz się pojawia…”. Z drugiej strony wielkiej wagi nabiera dziś powiedzenie „oczekuj nieoczekiwanego”. Mając obydwa na uwadze nasza głowa będzie zawsze otwarta na nowe, zawsze będziemy mieli chęć i potrzebę uczenia się, poznawania, doświadczania czegoś nowego Nie załamiemy nieporadnie rąk, gdy sytuacja w firmie lub na rynku się zmieni. W mojej ocenie osoby mające ciągłą potrzebę poszerzania wiedzy najlepiej radzą sobie z obecną sytuacją w jakiej jest biznes i cała gospodarka. Mając wiedzę są w stanie znaleźć najlepsze wyjście, rozwiązanie, wykreować nowy produkt czy usługę. A mając nieustanną potrzebę pogłębiania wiedzy – szybko znajdują nauczyciela, wzór do naśladowania, kogoś z kogo będą czerpali inspirację do działania.

Jak widać kompetencje możemy mnożyć i grupować. Możemy ustawiać je w różnej kolejności pod względem ważności dla przedsiębiorstwa – przygotowując ten artykuł w lutym zaproponowałabym inną kolejność. Niemniej bez względu na ich kolejność i wagę zdecydowanie zgadzam się ze stwierdzeniem, iż kompetencje menedżerskie należy ciągle rozwijać. I w biznesie i w życiu prywatnym. Na każdym kroku musimy bowiem zarządzać sobą, swoim czasem, zadaniami. Warto zatem pogłębiać swoją wiedzę, aby podejmować jak najlepsze decyzje.

Renata Kałużna