Braki i pozytywy – podsumowują organizacje przedsiębiorców
Opublikowano: 3 listopada 2017

Polska nie jest już pionierem w Unii Europejskiej pod względem tempa wzrostu gospodarczego. Wyprzedzają nas Rumunia, Łotwa i Czechy. Mimo to należy uznać, że powodów do narzekania nie ma. Tempo rozwoju na poziomie 4 proc. produktu krajowego brutto rocznie powinno być satysfakcjonujące

Nie wiadomo jednak, jak to się wszystko potoczy. Czeka nas wiele nowych regulacji o charakterze systemowym. Przedsiębiorców niepokoi sposób ich przygotowywania, a zwłaszcza konsultacji społecznych. Krótkie terminy wyznaczone organizacjom biznesowym na wyrażenie swoich opinii to jedno. A gdy już uda się zgłosić propozycje i uwagi, prawie nigdy nie są uwzględniane.

Pracodawcy RP

Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym będzie miała zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania tego systemu, który jest alternatywą dla inwestycji finansowanych z funduszy unijnych, jak również dla inwestycji prowadzonych w trybie umowy koncesji na roboty budowlane oraz klasycznego systemu zamówień publicznych.

Dostrzegamy pozytywne aspekty projektu nowej regulacji, odzwierciedlające się w sposobie wdrażania regulacji Unii Europejskiej. Dostrzegamy również pewne elementy, które nie znajdują uzasadnienia.

Przedstawiony projekt ustawy ma na celu rozwiązanie problemu małego zainteresowania inwestycjami w systemie PPP w Polsce ze strony prywatnych przedsiębiorców. Ma też na celu jednocześnie nowelizację piętnastu innych ustaw. Głęboka ingerencja ustawodawcy w tak dużą ilość aktów prawnych ma daleko idące konsekwencje dla podmiotów z sektora prywatnego.

Sposób konsultacji społecznych uznać należy za niezgodny z techniką prawodawczą. Tak duża i istotna dla Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju zmiana – w dużej mierze promowana przez stronę rządową jako flagowy projekt Ministerstwa Rozwoju – powinna przebiegać zgodnie z zasadami prawidłowej legislacji, w tym pozostawiać odpowiednią ilość czasu wszystkim zainteresowanym podmiotom na wzięcie udziału w konsultacjach społecznych. Tymczasem wskazany przez projektodawcę termin na przekazanie uwag rozmija się z ustawowymi terminami konsultacji społecznych.

Konfederacja Lewiatan

Przygotowany przez ministra obrony narodowej projekt ustawy o organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa realizowanych przez przedsiębiorców i o programie mobilizacji gospodarki, który ma zastąpić ustawę z dnia 23 sierpnia 2001 roku budzi zaniepokojenie i wątpliwości przedsiębiorców.

Konfederacja Lewiatan przekazała swoje uwagi do poprzedniej wersji projektu, tj. wersji z 15 marca br. Pragniemy podkreślić, iż zdecydowana większość zgłoszonych zastrzeżeń i wątpliwości nie została uwzględniona przez projektodawcę, w związku z czym dotychczas przekazane uwagi w większości pozostają aktualne.

Podkreślamy, iż projekt nakłada na przedsiębiorców nowe obowiązki, definiując je często w sposób nieprecyzyjny, powodując uzasadnione wątpliwości co do zakresu nakładanych obciążeń. Zawiera ponadto liczne regulacje, ingerujące w działalność podmiotów gospodarczych. Nie negujemy konieczności nakładania na przedsiębiorców, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, obowiązków w zakresie obronności państwa, jednakże w stosunku do propozycji uregulowań zawartych w projekcie musimy wyrazić nasze zaniepokojenie.

Forum Obywatelskiego Rozwoju

Prezydent podpisał ustawę o Krajowym Zasobie Nieruchomości, która m.in. umożliwia zawieranie tzw. umowy najmu instytucjonalnego, czyli nowego rodzaju umowy o uproszczonej procedurze eksmisyjnej. To dobre rozwiązanie, które ma szansę ograniczyć tempo wzrostu czynszów i ułatwić Polakom wynajem mieszkań.

Wbrew niektórym opiniom, ustawa nie zezwala wcale na eksmisję z lokali socjalnych, ani eksmisję dotychczasowych lokatorów, umożliwia natomiast zawieranie umów, które pozwolą stworzyć komercyjny rynek najmu w Polsce.

Dotychczasowa dysfunkcjonalna procedura eksmisyjna zwiększa ryzyko właścicieli nieruchomości, stwarzając im problemy z usunięciem z lokalu niepłacących czy wręcz niszczących go lokatorów. Takie rozwiązania, zamiast pomagać potrzebującym, dają poczucie bezkarności nieuczciwym lokatorom. Ryzyko właścicieli winduje ceny czynszów i ogranicza rozwój rynku wynajmu. W miastach o najwyższych płacach, czynsze wynajmu są wyższe od rat kredytów hipotecznych. Właściciele w koszt najmu muszą bowiem wliczyć podwyższone ryzyko problemów z lokatorami. W efekcie stwarzane są silne bodźce, żeby kupować mieszkania zamiast wynajmować.

Polska ma bardzo niski odsetek osób wynajmujących mieszkania na tle Europy Zachodniej. Brak u nas rozwiniętego rynku wynajmu, rozumianego np. jako firmy budujące bloki z mieszkaniami przeznaczonymi na wynajem, a nie jedynie osób prywatnych wynajmujących mieszkania. To blokuje migracje z biedniejszych regionów kraju do szybko rozwijających się miast, prowadząc do wzrostu nierówności dochodowych i wypycha młodych Polaków na emigrację. Większy procent posiadających mieszkania zamiast wynajmowania ogranicza również mobilność pracowników oraz utrudnia młodym Polakom zakładanie rodziny.

Polska ma najbardziej restrykcyjne zasady eksmisji wśród państw OECD. Nawet decyzja sądu jest ograniczona szerokim katalogiem osób, którym w przypadku eksmisji przysługuje prawo do lokalu socjalnego. Takich lokali z kolei brakuje. Za czas oczekiwania na lokal socjalny gminy wypłacają właścicielom mieszkań odszkodowania, które niejednokrotnie są zaniżone w stosunku do ponoszonych przez nich strat. W ten sposób problem jest przerzucany na prywatnych właścicieli nieruchomości. Konieczność postępowania sądowego, a następnie oczekiwania na lokal socjalny drastycznie wydłuża procedurę eksmisyjną i podnosi ryzyko właścicieli.

Krajowa Izba Gospodarcza

Krajowa Izba Gospodarcza pozytywnie ocenia inicjatywę ministra nauki wprowadzającą projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej, których skutkiem ma być usuwanie ciągle istniejących barier rozwoju innowacyjnej gospodarki w Polsce oraz wprowadzenia zachęt dla polskich przedsiębiorców do zwiększania nakładów na prace badawczo-rozwojowe i ich wspieranie finansowe instrumentami kapitałowymi przez fundusze venture capital.

Innowacyjność przedsiębiorstw jest kluczem do silnej i konkurencyjnej gospodarki i wszelkie zmiany zmierzające do poprawy otoczenia prawnego w tych obszarach znajdują pełne wsparcie Krajowej Izby Gospodarczej. Innowacje są wypracowywane głównie w procesie prowadzonych prac badawczo-rozwojowych (nowe technologie, wynalazki, produkty). Wspierane są również przez nowatorskie i unikatowe modele biznesowe.

W opinii KIG, wprowadzenie w życie proponowanej ustawy zwiększy poziom wydatków na prace badawczo-rozwojowe oraz zwiększy szansę, jaką daje nam Program POIR na zbudowanie przyszłościowego ekosystemu prawnego i podatkowego wspierającego rozwój innowacji w Polsce.

Tym niemniej KIG zwraca uwagę, że do tej pory w projekcie ustawy skutecznie nie usunięto istotnych barier, głównie podatkowych, ograniczających możliwości finansowania rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw instrumentami kapitałowymi.

CZR