Kiedy terapia ręki może być przydatna u małych dzieci?
Opublikowano: 13 lutego 2020

Określenie – terapia ręki – w odniesieniu do małych dzieci odnosi się do wszelkiego typu ćwiczeń i oddziaływań, które mają poprawić ich zdolności manualne. Jest to cały system (z reguły prostych) ćwiczeń, które dziecko może wykonywać w samotności lub, optymalnie, z opiekunem.

Tak rozumiana terapia ręki może okazać się konieczna, gdy zauważymy, że nasz maluch ma problemy z celowymi czynnościami, które wymagają pewnej koordynacji i precyzji. Chodzi przede wszystkim o naukę pisania, lecz także o zadania, które pojawiają się wcześniej: wiązanie butów, rysowanie, lepienie z plasteliny czy zgrabne posługiwanie się sztućcami.

Dlaczego motoryka mała jest istotna?

Sprawne opanowanie czynności, które wymagają precyzyjnego wykorzystania dłoni ma wielką wagę rozwojową. Prawdopodobnie nikomu nie trzeba tłumaczyć, że ktoś, kto nie opanował wiązania butów, może budzić pewne zdziwienie, jeżeli nie wesołość otoczenia w późniejszych etapach życia. Wszelkie umiejętności, opierające się na celowym wysiłku rąk i palców, szczególnie te bardziej złożone – jak pisanie ręczne lub na klawiaturze komputera czy szycie – mają bezpośrednie przełożenie na jakość życia danej osoby w dorosłym wieku.

Brak umiejętności manualnych – źródło stresu

Radzenie sobie z tego typu zadaniami – ogólnie nazywanymi motoryką małą – jest też niezwykle ważne dla samego dziecka. W momencie, gdy widzi ono, że odstaje od grupy rówieśników, którzy nie mają już problemu z takimi czynnościami, może odczuwać złość, poczucie winy i bunt. Jeżeli nie pomożemy maluchowi poradzić sobie z tą stresującą sytuacją, może stracić w ogóle chęć do chodzenia do szkoły, dalszego uczenia się oraz prac manualnych.

Co robić, gdy zauważymy problemy manualne u dziecka?

Jeżeli skontaktuje się z nami nauczyciel i oznajmi, że obserwuje właśnie problemy opisane wyżej u naszego dziecka, lub też sami zauważymy, że opanowanie takich umiejętności sprawia maluchowi dużą trudność, skontaktujmy się z psychologiem rozwojowym. Umiejętnie dobrana terapia ręki pozwoli uporać się z takimi problemami i stopniowo usprawni małą motorykę dziecka.

Jak wygląda typowa terapia ręki?

Standardowo, terapia ręki przybiera postać prostych ćwiczeń, w których dłoń dziecka trzyma pewne narzędzie i stopniowo przyzwyczaja się do jego sprawnego opanowania. Możemy zaliczyć tutaj zajęcia takie, jak:

wycinanie figur, części obrazków oraz niezbyt skomplikowanych kształtów geometrycznych;
układanie niezbyt drobnych i wymagających puzzli oraz wznoszenie budowli z klocków;
malowanie większych kształtów, malowanie prostych obrazów na dużych arkuszach papieru;
rysowanie prostych linii lub kłębuszków;
lepienie z modeliny, gipsu albo plasteliny;
łączenie punktów kredkami;
zabawa plasteliną: zapełnianie nią wybranych, prostych figur: koła, kwadratu etc.;
wykorzystanie wszelkiego typu kolorowanek.

Jak wspomagać dziecko w zmaganiach z brakiem umiejętności manualnych?

W trakcie terapii ręki bardzo ważna jest postawa rodziców. Warto wspierać malucha na wszelkie możliwe sposoby. Dodawać mu otuchy, przede wszystkim nie krytykować i zachęcać do dalszych starań pochwałami. Ważna jest życzliwość, wyrozumiałość oraz to, by dziecko czuło się w trakcie swoich zmagań bezpiecznie.

Osiągnięcia dzisiejszej psychologii rozwojowej stawiają w zupełnie innym świetle wiele problemów, które jeszcze kilkanaście lat temu byłyby sklasyfikowane jako lenistwo naszego małego podopiecznego. Umiejętnie poprowadzona terapia ręki może pomóc niejednemu dziecku uporać się z frustrującymi kłopotami w początkowych etapach edukacji szkolnej.